Habonetse umuti wo kwizerwa ushobora guhangara Covid-19

Dexamethasone, umuti uhendutse kandi uboneka mu bice byose by’Isi, umaze kugaragazwa n’abahanga muri siyanse b’Abongereza ko ushobora korohereza ubuzima ku barwayi ba covid-19 basanzwe barembye cyane.

Abahanga b’abongereza bavuga ko uwo muti, uzwi kw’izina rya dexamethasone ari intambwe ikomeye cyane mu rugamba rwo kurwanya iki cyorezo kibasiye Isi. Niwo muti wa mbere kw’isi umaze kuboneka ko ukomeye mu miti yose irimo irageragezwa kw’isi mu guhangana na coronavirus.

Uyu muti ushobora kurokora ku rugero rw’icya gatatu(1/3) cy’ ubuzima bw’abantu basanzwe barimo bavurwa hakoreshejwe bya byuma bifasha guhumeka. Ushobora kandi kurokora ku rugero rw’icya gatanu (1/5) ubuzima bw’abarwayi nabo barimo bavurwa mu guhabwa umwuka bahumeka.

Aba bashakashatsi b’abongereza, bavuga ko iyo uwo muti uba warakoreshejwe mu kuvura abarwaye iyo ndwara kuva mu ntangiriro mu Bwongereza, ubuzima bw’abashyika ku 5000 buba bwararokotse.

Uyu muti ugaragara kandi ushobora kugira akarusho kadasanzwe mu bihugu bikennye bifite imibare myinshi y’abarwaye Covid-19. Leta y’Ubwongereza ku ruhande rwayo yateganije mu bubiko bwayo uyu muti wo kuvura abantu bagera 200.000. Ivuga ko mu ishami rishinzwe ubuzima bw’abantu NHS rizahabwa uwo muti kugira ngo riwuhe abarwayi bizaba ari ngombwa ko bawuhabwa. Hafi 19 kuri 20 banduye coronavirus barayikira batarinze kurazwa mu bitaro.

Naho ku basanzwe barajwe mu bitaro, abenshi barakira ariko hari bamwe biba ngombwa ko bahabwa umwuka cyangwa bakambikwa bya byuma bibafasha guhumeka. Abantu nk’aba rero nibo barwayi baba babangamiwe, bikaba ngombwa ko bahabwa dexamethasone.

Mu bikorwa vyo kugerageza uyu muti byari biyobowe n’ishuri kaminuza rya Oxford, BBC dukesha iyi nkuru itangaza ko hafi abarwayi 2000 bari barwariye mu bitaro bahawe dexamethasone bahita bakorerwa isuzuma bagereranije n’abandi 4000 batahawe uwo muti.

Ku barwayi barimo baravurwa hifashijijwe bya byuma bibafasha guhumeka, urugero rwo gushobora gupfa rwaragabanutse kuva ku kigero cya 40% gushyika kuri 28%. Ku barwayi bari basanzwe barimo bahabwa umwuka, urugero rwo gushobora gupfa rwaragabanutse kuva kuri 25% gushyika kuri 20%.

Umwarimu Peter Horby wari ushinzwe ubushakashatsi avuga ati: “Uwu niwo muti wonyine gushyika ubu werekanye ko ushobora kugabanya urugero rw’abahitanwa n’iyo ndwara, kandi wararugabanije biboneka. Ni intambwe ikomeye cyane”.

Umwarimu Martin Landray uyoboye ubwo bushakashatsi avuga ko mu byo babonye, uwo muti ushobora kurokora ubuzima: Ati: “Hariho koko akarusho kagaragara. Uwo muti umurwayi awukoresha gushyika ku minsi 10 ukagurwa hafi amadolari 6.29 kuri buri murwayi. Rero mu bisanzwe kugira ngo ubuzima bw’umurwayi burokorwe, hakenewe amadorari hafi 44. Uyu ni umuti uri mu bice byose kw’isi”. Umwarimu Landry avuga ko aho bishoboka, abarwayi bakwiye gutangira kuwuhabwa vuba bishoboka.

Hagati aho, si ukuvuga ko abantu bahita bajya kuwugura ngo bawufatire imuhira. Dexamethasone bisa n’aho atari umuti wo gufasha abantu bafite ibimenyetso bito bya coronavirus, atari ba bandi ari ngombwa ko bafashwa guhumeka.

Photo/The times

Munyaneza Theogene / intyoza.com

Umwanditsi

Learn More →