Covid-19: Umugambi w’inkingo wa Covax“ Wateguwe hagendewe ku bitekerezo by’Ubukoloni”

Umutegetsi mu muryango w’Ubumwe bwa Afurika( AU/UA) yabwiye BBC ko umugambi washyizweho wo gusaranganya inkingo za Coronavirus mu bihugu bikennye wateguwe ushingiye “cyane ku bitekerezo bya Gikolonize”.

Ibi, Dr Ayoade Alakija, wungirije umuyobozi w’ihuriro rya Afurika rishinzwe gutanga inkingo (Africa Union Africa Vaccine Delivery Alliance for COVID-19, Auvda), yabivuze bucya haba inama ihuza ibihugu bikize kurusha ibindi ku Isi (G7), aho byitezwe ko abategetsi b’ibi bihugu bazatangaza umugambi wo guha inkingo ibihugu bitarashobora gukingira abantu babyo mu buryo bw’imfashanyo.

Yagize ati: “Ingorane ya mbere ya Covax ni uko itagishije inama, yashinzwe hisunzwe ivyiyumviro/ibitekerezo bya gikoloni. Ntibigeze baza kutubaza twebwe abanya Afrika, ntibigeze baza kubaza abatuyobora, ntibigeze baza kubaza abanyagihugu bacu. ‘None ushaka bigende gute?’ “.

Dr Alakija, avuga ko iyo baza kubaza, Auvda yari kubabwira ko yifuza gukingira hagati ya 60% na 80% by’abanyagihugu ba Afrika. Avuga ko Covax ubwayo isa n’iyibaza ko gukingira 20% by’abanyagihugu bose ba Afrika bizaba bihagije.

Avuga ko uyu mugambi wonyine udashobora gukemura ibibazo by’inkingo ku Isi. Ati: “Ndatekereza ko ari yo yabaye intandaro yo kudashobora kwigurira inkingo zacu bwite, kwishakira inkingo zacu twebwe nyine, ni uko twabwiwe ko Covax ihagije”.

Akomeza ati” Uriyicarira aho ukareka ngo Covax izaguha ibyo ukeneye byose”. Muri kino gihe nkuko BBC ikomeza ibitangaza, hari impungenge zigenda ziyongera ko ikena ry’inkingo mu bihugu byinshi bya Afrika ririmo riradindiza igihe cyo gutanga inking zigira kabiri za Covid.

Umuryango w’Abibumbye-ONU hamwe n’ikigo cya Afrika gishinzwe kurwanya indwara (CDC) basaba ibihugu bifite inkingo z’umurengera ko byazitanga mu turere twa Afrika tuzikeneye.

Munyaneza Theogene / intyoza.com

Umwanditsi

Learn More →